MỘT SỐ HIỂU BIẾT KHÔNG ĐÚNG VỀ VẮC XIN PHÒNG COVID-19

 

Cho đến nay, vắc xin phòng Covid-19 đã không còn xa lạ với tất cả chúng ta và đa số chúng ta đều đã được tiêm ít nhất hai mũi vắc xin phòng Covid-19. Việc tiêm vắc xin phòng Covid-19 thời gian qua đã rất đỗi bình thường và cũng nhiều trường hợp đã tiêm vắc xin phòng Covid-19 vẫn bị nhiễm Covid-19, nhưng chúng ta không thể phủ nhận chính vắc xin đã hạn chế, giảm tỷ lệ diễn biến nặng và tỷ lệ tử vong ở người mắc Covid-19. Chính vắc xin phòng Covid-19 là “chìa khóa” quan trọng để đưa xã hội trở về trạng thái bình thường mới như khi chưa có dịch bệnh xảy ra. Thế nhưng đến nay tiến độ tiêm vắc xin phòng Covid-19 mũi 3, mũi 4 hiện đang rất chậm, một trong những nguyên nhân chính là đã có những lầm tưởng, hiểu biết không đúng về tác dụngcủa vắc xin phòng Covid-19 đối với cơ thể.

(1) Cho rằng tiêm vắc xin phòng Covid-19 sẽ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản hoặc gây ra tình trạng suy giảm trí nhớ, rụng tóc (quan điểm này tương đối phổ biến). Tuy nhiên, sự thật đến nay chưa có bằng chứng hay nghiên cứu nào cho thấy bất kỳ loại vắc-xin nào, trong đó có vắc xin phòng Covid-19 gây ra các vấn đề về sinh sản ở nam và nữ giới hoặc hiện tượng suy giảm trí nhớ. Đôi khi, nhiều người còn lầm tưởng hiện tượng giảm trí nhớ do tiêm vắc xin phòng Covid-19mà quên mất hiện tượng “Sương mù não” do biến chứng sau khi nhiễm Covid-19 (theo các chuyên gia, "Sương mù não" kéo dài là một trong những triệu chứng thần kinh đã được ghi nhận ở những người bị Covid-19 sau khi đã khỏi bệnh, nguyên nhân có thể do viêm não, Virus phá hủy rào cản ngăn dị vật xâm nhập vào não, từ đó gây ra tình trạng viêm).

Tổ chức y tế thế giới (WHO) đã khẳng định, vắc xin phòng Covid-19 không liên quan đến đột biến gen, không ảnh hưởng khả năng sinh sản cũng như không ảnh hưởng đến trí nhớ của người được tiêm.

(2) Cho rằng không cần tiêm đủ liều vắc xin; hoặc sau khi mắc Covid-19 thì không cần tiêm vắc xin. Thực tế thì việc tiêm vắc xin phòng Covid-19 đủ liều (02 mũi, hoặc mũi tăng cường) và tiêm nhắc lại mũi 3, mũi 4 là rất cần thiết, bởi vì các nhà khoa học đã chứng minh, sau khi tiêm vắc xin phòng Covid-19 hoặc thậm chí sau khi nhiễm bệnh 4 tháng, 6 tháng, mức độ kháng thể miễn dịch trong cơ thể sẽ giảm và có thể tái nhiễm trở lại. Mặt khác, theo các kết quả nghiên cứu, một liều vắc xin Pfizer hoặc Moderna có hiệu quả khoảng 80% đối với Covid-19 có triệu chứng và hai liều có hiệu quả 94%; người đã tiêm chủng vắc xin phòng Covid-19 sau khi mắc Covid-19 mức độ miễn dịch cao hơn nhóm người không tiêm chủng sau khi mắc. Do đó tiêm đủ liều và tiêm nhắc lại mũi 3, mũi 4 luôn quan trọng với sức khoẻ của mỗi người.

(3) Cho rằng các thành phần của vắc xin phòngCovid-19 đều nguy hiểm, hoặc thậm chí có chứa vi mạch, khiến cơ thể nhiễm từ... Sự thật thì gần như tất cả các thành phần của vắc xin phòng Covid-19  đều là những thành phần thường thấy trong nhiều thực phẩm - chất béo, đường và muối, các thành phần chính xác của vắc-xin có thể khác nhau tùy theo nhà sản xuất. Đơn cử như vắc xin phòng Covid-19 của Pfizer-BioNTech và Moderna chứa RNA truyền tin (mRNA), những yếu tố này chứa hướng dẫn cho các tế bào trong cơ thể tạo ra phản ứng miễn dịch. Phản hồi này giúp bảo vệ chúng ta khỏi nhiễm bệnh Covid-19 trong tương lai. Sau khi cơ thể tạo phản ứng miễn dịch, nó sẽ đào thải toàn bộ các thành phần của vắc-xin, như cách nó thải bỏ bất kỳ chất nào mà tế bào không còn cần đến nữa. Quy trình này là một phần hoạt động rất bình thường của cơ thể.

(4) Cho rằng khả năng miễn dịch tự nhiên nhận được khi mắc bệnh Covid-19 tốt hơn khả năng miễn dịch khi tiêm vắc xin phòngCovid-19. Thật ra, tiêm vắc-xin phòng Covid-19 mới là cách an toàn và độc lập, bền vững để tạo dựng hàng rào miễn dịch với Covid-19 so với khi nhiễm bệnh Covid-19.

Tiêm chủng phòng Covid-19 gây ra phản ứng miễn dịch dễ dự đoán hơn nhiễm vi-rút Covid-19 gây ra. Tiêm vắc-xin phòng Covid-19 tạo khả năng bảo vệ cao chống lại Covid-19 cho hầu hết mọi người và có thể cung cấp thêm mức bảo vệ cho những người đã mắc Covid-19, hạn chế đáng kể các ảnh hưởng do hậu Covid-19 gây ra.

Tất cả các loại vắc-xin Covid-19 hiện tại đều có hiệu quả phòng ngừa Covid-19. Nhiễm bệnh Covid-19 có thể cung cấp một số khả năng bảo vệ khỏi bệnh tật trong tương lai, nhiều người vẫn gọi là “khả năng miễn dịch tự nhiên”, nhưng mức độ bảo vệ mà mọi người nhận được khi bị Covid-19 có thể khác nhau tùy thuộc vào mức độ bệnh nhẹ hay nặng, thời gian kể từ khi lây nhiễm và độ tuổi. Trong khi tiêm chủng ngừa Covid-19 còn là một cách tạo dựng khả năng bảo vệ an toàn hơn so với việc nhiễm bệnh Covid-19, giúp bảo vệ những người xung quanh tránh được mầm bệnh Covid-19 nguy hiểm, đặc biệt là những người có bệnh nền, có nguy cơ mắc bệnh nặng vì Covid-19.

(5) Cho rằng sau khi tiêm vắcxin phòngCovid-19 có thể thay đổi hoặc ảnh hưởng đến DNA. Điều này là sai lầm và không chính xác. Thực tế thì cả vắc xin RNA truyền tin (mRNA) và véc-tơ vi rút ngừa Covid-19 đều hoạt động bằng cách cung cấp các hướng dẫn (vật chất di truyền) cho tế bào của chúng ta để bắt đầu xây dựng khả năng bảo vệ chống lại vi-rút gây bệnh Covid-19. Sau khi cơ thể tạo phản ứng miễn dịch, nó sẽ đào thải toàn bộ các thành phần của vắcxin. Quy trình này là một phần hoạt động bình thường của cơ thể. Các vật chất di truyền do vắc-xin mRNA cung cấp không xâm nhập vào nhân tế bào, nơi lưu giữ DNA của cơ thể chúng ta. Tương tự, vắc xin véctơ vi-rút ngừa Covid-19 cung cấp vật chất di truyền đến nhân tế bào để cho phép tế bào của chúng ta xây dựng khả năng bảo vệ chống lại Covid-19; tuy nhiên, vi-rút véc-tơ không có cơ chế cần thiết để tích hợp vật chất di truyền của nó vào DNA của chúng ta vì vậy nó không thể thay đổi DNA của chúng ta.

Cuối cùng, xin tha thiết nhắn nhủ với mọi người rằng: các rủi ro đã biết của bệnh Covid-19 và những biến chứng liên quan, có thể ở mức nghiêm trọng, như vấn đề sức khỏe dài hạn, nhập viện, thậm chí tử vong, còn lớn hơn nhiều so với rủi ro tiềm tàng của việc gặp phải tác dụng phụ bất lợi hiếm gặp của tiêm chủng, bao gồm nguy cơ viêm cơ tim hoặc viêm màng ngoài tim hoặc biến chứng đông máu, giảm tiểu cầu (tỉ lệ này rất thấp, riêng vắc xin pfizer có tỉ lệ 0,2/1 triệu liều tiêm thứ nhất). Mỗi người chúng ta cần có cách nhìn, cách hiểu đúng về hiệu quả của tiêm vắc xin phòng Covid-19 trong ngăn chặn dịch bệnh, cầncó thái độ đúng đắn, trân quý và hãy tham gia tiêm vắc xin phòng Covid-19 đủ liều ngay khi có thể để bảo vệ và duy trì bền vững thành quả phòng chống dịch thời gian qua, tạo điều kiện tập trung phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và địa phương.

(Nguồn tham khảo: https://hcdc.vn)