PHÒNG NGỪA, ĐẤU TRANH VỚI TỘI PHẠM MẠNG

 

Theo thống kê của Bộ Thông tin và Truyền thông, đến nay tại Việt Nam có khoảng gần 30 triệu người sử dụng Internet, chiếm 1/3 dân số cả nước và cao hơn nhiều so với mức bình quân sử dụng Internet trên toàn thế giới. Điều này đã khiến công nghệ thông tin trở thành “mảnh đất vàng” mà các đối tượng thường lợi dụng để thực hiện tội phạm. Nhiều đối tượng phạm tội là học sinh, sinh viên, lao động tự do có trình độ chuyên môn, kiến thức, kỹ năng nhất định về sử dụng công nghệ cao, mạng xã hội.  

Cùng với sự phát triển vũ bão của công nghệ thông tin thì cách thức, thủ đoạn hoạt động phạm tội cũng liên tục có sự thay đổi theo xu hướng ngày càng tinh vi, kín đáo hơn để lẩn tránh sự phát hiện của cơ quan điều tra, gây ra thiệt hại lớn cho các cơ quan, doanh nghiệp và cá nhân. Hiện nay, hoạt động của tội phạm này đang gia tăng, phức tạp và khó kiểm soát cũng như truy vết. Vì vậy, việc mỗi người dân tự nâng cao ý thức cảnh giác, phòng ngừa, tự bảo vệ tài sản của bản thân và gia đình là vô cùng quan trọng, không thể chờ “mất bò mới lo làm chuồng”.

Thực tế cho thấy, dù một vài thủ đoạn phạm tội khá đơn giản, được cảnh báo liên tục trên các phương tiện thông tin truyền thông nhưng vẫn không ít người sập bẫy. Đơn cử như thủ đoạn hack nick Facebook, Zalo để nhắn tin mượn tiền của bạn bè người bị hack. Nếu như ngày xưa muốn vay mượn tiền thì phải gặp nhau, thỏa thuận, ký nhận thì bây giờ chỉ cần một chiếc smartphone có tài khoản Internet Banking và vài thao tác là có thể chuyển được tiền vào ví người kia. Chính vì sự tiện lợi, nhanh chóng như vậy cộng với tâm lý tin tưởng người mượn đã khiến cho nhiều người không có sự đề phòng. Trong khi vốn dĩ cũng với chiếc smartphone đó, chúng ta lại quên không làm thêm một thao tác đơn giản là video call cho người mượn để xác nhận để rồi bất đắc dĩ rơi vào cảnh “nhanh một phút…bực cả đời”.

Một thủ đoạn nữa cũng xuất phát từ sự bất cẩn về bảo mật thông tin của cá nhân người dùng. Nhiều người vẫn “vô tư” chia sẻ hình ảnh CMND, CCCD lên mạng xã hội, các website hoặc các ứng dụng trò chơi nhưng không biết rằng trên thẻ chứa rất nhiều thông tin cá nhân mà tội phạm lợi dụng để trục lợi.

Ngoài ra, đa số tội phạm mạng đều đánh vào tâm lý cả tin, hám lợi của người dân. Thử nghĩ mà xem, liệu việc gọi một cuộc điện thoại, một tin nhắn thông báo trúng thưởng phần quà có giá trị lớn hoặc việc một người nước ngoài kết bạn, hứa hẹn gửi tiền, quà để dụ dỗ người bị hại chuyển tiền có phải cần một trình độ rất cao về công nghệ không?! Không hề, những thủ đoạn trên không cần một trình độ chuyên môn cao về công nghệ cũng có thể làm được, không cần hack nick hay dùng thông tin cá nhân để phạm tội như đã nói ở trên. Chỉ là đối tượng khéo léo lợi dụng tâm lý cả tin, hám lợi của đối phương để thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản mà thôi.

Để không bị các loại tội phạm sử dụng công nghệ cao lừa đảo, người dân cần nâng cao tinh thần cảnh giác, không chia sẻ hình ảnh, thông tin cá nhân lên mạng xã hội; không click vào các đường link lạ mang nội dung quảng cáo hấp dẫn, khiêu dâm; không tin tưởng vào những lời hứa hẹn, gửi tiền quà, thông báo trúng thưởng của những đối tượng xa lạ quen biết qua mạng xã hội; gọi điện thoại xác nhận trước khi cho người quen vay, mượn tiền; trình báo lên cơ quan chức năng và ngân hàng khi bị mất giấy tờ cá nhân để được hỗ trợ nhanh nhất…

Liệu rằng, trong thời đại 4.0 ngày nay, khi mà mỗi ngày đều là một “cuộc chạy đua vũ trang” về công nghệ, tội phạm mạng ngày càng biến tướng với nhiều phương thức, thủ đoạn hoạt động tinh vi hơn, chúng ta có giữ được sự tỉnh táo cần thiết để bảo vệ được tài sản của bản thân? Câu trả lời nằm ở chính mỗi người.

N.